10 mitów żywieniowych przy raku

Choroba nowotworowa to dla większości z nas coś przerażającego. Na samą myśl, że moglibyśmy zachorować my lub ktoś z naszych bliskich zaczynamy się bać. A gdy pojawi się taka diagnoza gotowi jesteśmy uwierzyć we wszystko nawet najmniej prawdopodobną opcję/ nadzieję, która daje szansę na powrót do zdrowia. Z tego właśnie powodu wokół diety w czasie leczenia onkologicznego narosło wiele mitów, które w tym artykule zamierzamy skutecznie obalić.

MIT NR. 1

„ nie jedz białka – ono żywi nowotwór”

Białko jest jednym z podstawowych składników ludzkiego metabolizmu. Odpowiada za budowę i odbudowę tkanek oraz komórek jak również wpływa na utrzymanie odporności organizmu. Normy żywieniowe przewidują zapotrzebowanie na ten składnik zgodnie z wiekiem, płcią czy masą ciała.

U większości pacjentów onkologicznych zapotrzebowanie na białko będzie takie samo jak u osób zdrowych, gdyż koniecznością będzie dla nich stosowanie zdrowej i zbilansowanej diety. U niektórych chorych, np. w czasie rekonwalescencji zapotrzebowanie na pełnowartościowe białko może wręcz wzrosnąć. Osoby wyniszczone przez chorobę nowotworową powinny mieć stopniowo zwiększaną ilość kalorii także tych dostarczanych z białka aby nie doprowadzić do zespołu ponownego odżywienia.

MIT NR. 2

„przestań jeść – nowotwór można zagłodzić”

Zagłodzenie samego raka jest niemożliwe i lekarze apelują do pacjentów o rozwagę i nie pokładanie wiary w takie rozwiązania. Zaprzestanie jedzenia prowadzi do ogólnego niedożywienia całego organizmu, osłabienia i stale postępującego wyniszczenia związanego z ciężką chorobą i leczeniem.

Każda komórka w naszym ciele potrzebuje energii oraz składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania- komórki nowotworowe również z tego korzystają. Jednak pamiętajmy, że skrajne niedożywienie w połączeniu z chorobą nowotworową może spowodować wystąpienie groźnych powikłań, chorób licznych narządów jak i doprowadzić do śmierci.

Pacjenci, którzy są niedożywieni podlegają znacznie dłuższej hospitalizacji, gdyż rekonwalescencja przebiega wolniej. W ustroju takiej osoby brakuje czynników, które mogą wesprzeć odbudowę organizmu po ciężkiej walce o zdrowie. Wynikiem takiego postępowania jest również spadek masy tłuszczowej oraz mięśniowej, gdyż organizm zużywa je w celu wyprodukowania energii.

MIT NR. 3

„ w czasie leczenia chemicznego należy zrezygnować z mleka i wszystkich jego przetworów”

Nie stanowi to normy ani konieczność. Sprawa powinna zostać rozpatrzona indywidualnie. U niektórych chorych w czasie leczenia chemioterapią lub radioterapią dochodzi do tzw. Wtórnej nietolerancji laktozy, w wyniku zmniejszenia ilości enzymu laktaza.

Wynikiem tego jest utrudnienie trawienia mleka oraz jego przetworów. Jeśli taka sytuacja zostanie zdiagnozowana przez lekarza może zajść konieczność czasowego wyeliminowania produktów mlecznych z naszej diety.

U niektórych chorych wystarczającą praktyką jest włączenie probiotyków do regularnego stosowania gdyż ułatwiają one trawienie produktów mlecznych. Profilaktyczna eliminacja tych składników nie jest wskazana gdyż są one źródłem wapnia oraz białka. Jeśli zachodzi taka konieczność, warto dokonać ich zastąpienia np. mlekiem ryżowym.

MIT NR. 4

„dietą można wyleczyć nowotwór”

Takie stwierdzenie stanowi raczej mylenie pojęć. Odpowiednie zalecenia dietetyczne są wskazane w profilaktyce nowotworowej, jak również w czasie stosowania terapii, jednak mają one działanie uzupełniające i wspierające właściwe, konwencjonalne leczenie.

Poszczególne składniki diety mogą pozytywnie wpływać na odporność organizmu, zwalczać wolne rodniki odpowiadać za rozwój chorób czy działać przeciwzapalnie. Jednak pamiętajmy, że samą dietą nie wyleczymy się z raka.

MIT NR. 5

„kroplówka wzmacnia i odżywia”

W kroplówkach jakie podawane są pacjentom w szpitalach znajdują się roztwory glukozy, soli fizjologicznej lub płyn wieloelektrolitowy. Mają one zastosowanie w wyrównywaniu zaburzeń jonowych, nawadnianiu organizmu, jak również mogą służyć jako nośnik w celu podania leków.

Nie ma w nich jednak tłuszczy, białek czy węglowodanów, składników mineralnych i witamin co oznacza, że nie mogą pokryć zapotrzebowania na składniki pokarmowe.

MIT NR. 6

„nie jedz cukru – on żywi raka”

Oczywiście cukry stanowią jeden z ważniejszych składników dla naszego organizmu pod względem pozyskiwania energii. Niezdrowe są te proste czyli cukier, słodycze itp.

Wybierajmy więc cukry złożone. Z pewnością nowotwór również będzie czerpał z nich energię, ale zagłodzenie raka spowoduje również zagłodzenie pozostałych, zdrowych komórek naszego organizmu.

MIT NR. 7

„z diety osoby chorej na raka należy wyeliminować białko pochodzenia zwierzęcego”

Zbilansowana dieta oznacza odpowiednie dobieranie proporcji poszczególnych składników żywieniowych. W diecie osoby chorej na nowotwór co najmniej połowa dostarczanego białka powinna pochodzić z źródeł pochodzenia zwierzęcego (chude mięsa, wędliny), a druga połowa ze źródeł roślinnych.

Białko jakie zawarte jest w roślinach strączkowych uznawane jest za ważny składnik diety, jednak u pacjentów onkologicznych bywa źle tolerowane, powszechnie pojawiają się wzdęcia, gazy i bóle brzucha. Oprócz tego znajduje się w nich żelazo, które jest znacznie gorzej przyswajalne niżeli to pochodzące z mięsa.

Ograniczyć powinno się mięso czerwone oraz przetworzone. Za najlepsze źródła białka pochodzenia zwierzęcego uważa się : indyka bez skóry, kurczaka bez skóry, królika, ryby, jajka oraz nabiał.

MIT NR. 8

„w czasie chemioterapii i radioterapii nie wolno doprawiać posiłków”

W czasie leczenia onkologicznego często pojawiają się zaburzenia smaku oraz apetytu. Z tego powodu konieczne jest przygotowywanie dań na jakie chory ma ochotę, smacznych i odpowiednio doprawionych z zastosowaniem łagodnych przypraw. Unikać należy wszelkich ostrych przypraw oraz sosów jak ketchup, musztarda, chrzan, ocet i inne.

MIT NR. 9

„ sok z buraka dobrze wpływa na krew i wspiera leczenie nowotworów”

Zdanie to kwalifikujemy do mitów ponieważ jest mało precyzyjne. Owszem sok z buraków jest zdrowy, jednak nie więcej niż jedna szklanka na dobę i musi być świeżo wyciśnięty. W przeciwnym razie może stać się przyczyną pojawienia się biegunki.

Pozytywnie wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu oraz zawiera duże ilości witaminy C i żelaza. Jest więc cennym elementem zbilansowanej diety i jest bardzo zdrowy. Pomaga chorym w pokonaniu choroby i w zmobilizowaniu układu odpornościowego do walki, jak również poprawia czas rekonwalescencji. Sam w sobie nie jest jednak lekarstwem.

MIT NR. 10

„pacjent w czasie leczenia onkologicznego całkowicie traci apetyt”

U większości pacjentów onkologicznych obserwuje się spadek apetytu i zmianę odczuwania smaków oraz zapachów. Nie jest jednak regułą całkowita utrata łaknienia, gdyż uzależnione jest to również od czynników indywidualnych, rodzaju nowotworu, jego umiejscowienia jak i stopnia zaawansowania.