Co to jest wkłucie centralne?
Stanowi ono alternatywę dla tradycyjnego wenflonu, który przy dłuższym pobycie w szpitalu trzeba wymieniać co maksymalnie kilka dni. Natomiast przewagą wkłucia centralnego jest fakt, iż może pozostać w żele przez kilka tygodni lub miesięcy.
Jest to nic innego jak specjalnie przygotowany cewnik, który wprowadzany jest do dużej centralnej żyły poprzez naczynia krwionośne. Najpowszechniej umieszcza się go w żyle podobojczykowej. Pośród innych popularnych lokalizacji wyróżniamy: żyłę szyjną zewnętrzną, żyłę szyjną wewnętrzną, u dzieci wprowadza się cewnik dość często do żyły dołu łokciowego. Celem jest doprowadzenie końcówki cewnika do żyły głównej górnej lub żyły głównej dolnej.
Wkłucie centralne sprawdza się u pacjentów ciężko lub przewlekle chorych, wymagających długiej hospitalizacji i stałego podawania leków lub płynów. Na takich oddziałach jak hematologia, intensywna terapia czy onkologia możliwe jest również pobieranie z założonego portu krwi w celu przeprowadzenia badań laboratoryjnych.
Jakie są wskazania do założenia wkłucia centralnego?
- Podawanie leków, które powodują obkurczanie się naczyń,
- Niemożliwe wkłucie do żył obwodowych,
- Wysoka smolarność podawanych leków,
- Konieczność zastosowania długotrwałej dożylnej terapii lekowej,
- Konieczność podawania leków działających drażniąco na naczynia krwionośne (cytostatyki, leki buforujące),
- Wykonywanie pomiaru ośrodkowego ciśnienia żylnego,
- Konieczność wdrożenia intensywnej płynoterapii,
- Umożliwienie dostępu naczyniowego przy niektórych zabiegach,
- Wykonanie pomiaru parametrów hemodynamicznych,
- Wstrząs kardiogenny,
- Wstrząs hipowolemiczny,
- Konieczność przeprowadzenia stymulacji serca za pomocą elektrody endokawitarnej,
- Bezpieczny dostęp do żyły w czasie stosowania żywienia pozajelitowego,
- Stan po reanimacji.
Powikłania
Powikłania mogą się pojawić w czasie kiedy wkłucie centralne jest przez dłuższy okres utrzymywane w żyle, jednak już sam proces jego zakładania może wywołać pewne niepożądane skutki.
Powikłania gdy wkłucie centralne pozostaje w ciele pacjenta przez dłuższy czas:
- Wystąpienie zakrzepicy w żyle centralnej,
- Zakażenie skóry w miejscu gdzie wprowadzone zostało wkłucie,
- Wystąpienie zatoru powietrznego,
- Rozwój bakterii we wnętrzu cewnika, które może prowadzić do infekcji ogólnoustrojowej,
- Infekcja w obrębie zewnętrznej części cewnika.
Powikłania, mogące wystąpić w czasie zakładania wkłucia:
- Wytworzenie się odmy podskórnej,
- Wytworzenie się odmy opłucnowej,
- Zator powietrzny,
- Krwiak,
- Wystąpienie płynu w jamie opłucnowej,
- Nakłucie tętnicy,
- Nakłucie przewodu piersiowego,
- Krwotok – może wystąpić przede wszystkim u pacjentów za zaburzeniami układu krzepnięcia,
- Uszkodzenie ściany naczynia,
- Uszkodzenie splotu nerwowego lub nerwu w bliskim sąsiedztwie zakładania wkłucia,
- Tamponada serca,
- Uszkodzenie ściany serca,
- Nieprawidłowe umiejscowienie kaniuli,
- Zaburzenia rytmu serca.