Odżywianie okołooperacyjne

Operacja to jedna z podstawowych metod leczenia w wielu schorzeniach nowotworowych. Głównym zadaniem zabiegów jest usuwanie guzów, jak również niwelowanie objawów, takich jak obstrukcja przewodu pokarmowego.

Pacjent onkologiczny zarówno w czasie, zanim zostanie poddany ingerencji chirurgicznej, jak i po niej powinien być odpowiednio odżywiony, z uwagi na wysokie ryzyko rozwoju niedożywienia, oraz pojawienia się niebezpiecznych powikłań pooperacyjnych.

Specjaliści wskazują, iż widoczna jest znacząca zależność pomiędzy stanem odżywienia pacjenta przed poddaniem go operacji a jego kondycją już po niej.

Codzienna dieta powinna więc zostać odpowiednio zmieniona przez dietetyka klinicznego i dopasowana do fizjologicznych potrzeb organizmu chorego w tym okresie.

Z uwagi na wysoki poziom obciążenia organizmu, jaki występuje przy operacji, pojawia się zdecydowanie wyższe zapotrzebowanie zarówno na energię, jak i na podstawowe składniki odżywcze.

Żywienie pacjenta onkologicznego przed zabiegiem operacyjnym

Podstawową i najważniejszą zasadą jest oparcie diety przed operacją o zasady zdrowego odżywiania, z uwagi na konieczność dostarczenia do ustroju, wszystkich niezbędnych składników pokarmowych, takich jak tłuszcze, białka i węglowodany. Konieczność wdrożenia zmian do diety oceniana jest przez lekarza, jeśli nie wskaże on konkretnych wytycznych, zaleca się prowadzenie stałego programu dietetycznego.

Odpowiedni poziom odżywienia organizmu przed operacją jest niezwykle istotny, gdyż znacząco wpływa na skrócenie czasu rekonwalescencji oraz powrotu do zdrowia. Jeśli u chorego nie występują istotne przeciwwskazania, to możliwe jest zwiększenie podaży białka, które pozwoli na uzyskanie lepszego i szybszego gojenia się ran pooperacyjnych oraz podniesienie ogólnego poziomu odporności organizmu.

W sytuacji, gdy w chwili podjęcia decyzji o przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego u chorego dojdzie do rozwinięcia się niedożywienia, niezbędne jest możliwie jak najszybsze wyrównanie braków odżywczych i udzielenie wsparcia tradycyjnemu żywieniu poprzez wprowadzenie spożycia specjalnych medycznych środków żywieniowych.

W zależności od tego, w jakiejś części ciała, na jakim narządzie przeprowadzana będzie operacja, każdy pacjent onkologiczny, na kilka dni przed nią otrzyma specjalne, indywidualnie dobrane wskazówki żywieniowe.

Odżywianie po zabiegu chirurgicznym u pacjenta onkologicznego

Niedożywienie u pacjentów onkologicznych, leczonych operacyjnie sięga 25-50% wszystkich przypadków. Jest to sytuacja niezwykle niebezpieczna, która znacząco oddziałuje na pogorszenie wyników leczenia oraz powoduje konieczność wydłużenia okresu hospitalizacji.

Okres pooperacyjny jest szczególnie wymagający, gdy zabieg dotyczył odcinka przewodu pokarmowego. Dieta dla takich pacjentów powinna być oszczędzająca i łatwostrawna. Posiłki muszą, zgodnie z zaleceniami, być niewielkie objętościowo i jednocześnie spożywane stosunkowo często w ilości 6-8 w ciągu doby.

Niezwykle istotne będzie również to, w jaki sposób posiłki przygotowujemy. Należy gotować je w wodzie lub na parze, dusić bez tłuszczu i wcześniejszego obsmażania lub piec w specjalnym naczyniu żaroodpornym, lub pergaminie. Wszystkie dania należy odpowiednio rozdrabniać do konsystencji papki. Produkty służące do przygotowywania posiłków należy uważnie wybierać, powinny być jak najmniej przetworzone, naturalne i najlepiej jak pochodzą ze znanych źródeł.

Nie wolno wybierać produktów marynowanych, ostrych, peklowanych, jak i wędzonych. Każdy posiłek chory powinien jeść w spokojnej atmosferze, a każdy kęs zostać dokładnie przerzuty. Dieta łatwostrawna będzie musiała być stopniowo rozszerzana, jednak każdy kolejny krok i nowość chory powinien konsultować z lekarzem i dietetykiem klinicznym.

Co można jeść po operacji?

Pośród produktów dozwolonych i zalecanych znajdują się: pieczywo pszenne, biszkopty, ryż brązowy i biały, płatki ryżowe, makarony, chude oraz rozdrobnione ryby, oraz mięso, pieczone owoce, np. jabłka, gotowane warzywa – ziemniaki, marchewka, dynia, buraki, kisiele, przetarte kompoty, budynie, produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu, słaba herbata, niegazowana woda mineralna, zupy gotowane na warzywnych wywarach oraz ograniczone ilości łagodnych przypraw.

Czego po operacji jeść nie wolno?

Produkty zakazane i przeciwwskazane po przebyciu zabiegu operacyjnego to: produkty smażone w głębokim tłuszczu, pieczywo pełnoziarniste, słodycze, surowe warzywa i owoce, warzywa kapustne oraz cebulowe, nasiona roślin strączkowych, tłuste mięsa oraz sery, podroby, majonez, wysokoprocentowe śmietany, słonina, smalec, kawa, kakao, napoje gazowane, ostre przyprawy, słone przekąski.