Radioterapia paliatywna – czy warto?

Radioterapia paliatywna wykorzystywana jest podobnie jak inne formy takiego leczenia w celu złagodzenia dokuczliwości objawów choroby nowotworowej i poprawienia komfortu życia nieuleczalnie chorego pacjenta. Naświetlania te mają na celu maksymalne ograniczenie dolegliwości przy możliwie najmniejszym ryzyku wystąpienia jakichkolwiek skutków ubocznych. Radioterapia paliatywna znajduje zastosowanie u chorych na raka płuc oraz gdy występują przerzuty do kości, jest również stosowana w zespole żyły głównej.

Jeden obszar powodujący dolegliwości naświetla się zwykle dwukrotnie. Postępowanie jest mniej nasilone niż w przypadku radykalnego leczenia. Ma ono bowiem za zadanie uśmierzenie bólu i innych powodujących u pacjenta dyskomfort dolegliwości. W przypadku przerzutów rozległych naświetlane są jedynie te partie ciała, które wywołują pojawienie się dokuczliwych objawów.

Jakie efekty można uzyskać dzięki radioterapii paliatywnej?

• Zahamowanie krwawień jakie pojawiają się w przypadku nowotworów pęcherza moczowego, płuc, krocza czy gruczołu piersiowego,
• Całkowite zlikwidowanie lub znaczne ograniczenie dolegliwości bólowych związanych z chorobą nowotworową,
• Ograniczenie objawów wynikających z ucisku rdzenia kręgowego,
• Przyspieszenie procesu gojenia owrzodzeń oraz nacieków egzofitycznych przy nowotworach krocza i gruczołu piersiowego,
• Zminimalizowanie dokuczliwych dolegliwości w przypadku pojawienia się przerzutów do mózgu lub kości,
• Odbarczenia w zespole żyły próżnej głównej.

Czemu radioterapia paliatywna?

Jeśli poszukujemy metody, która pozwoli na złagodzenie dolegliwości związanych z zaawansowanym stadium choroby nowotworowej to jednym z korzystniejszych rozwiązań będą naświetlania paliatywne.

Ich niewątpliwą zaletą jest iż zastosowanie zaledwie jednej bądź kilku wysokich frakcji może w krótkim czasie wywołać pozytywne efekty czyli znaczna poprawę jakości życia.

Naświetlania paliatywne a łagodzenie bólu

Wpływ radioterapii na łagodzenie dolegliwości bólowych w zaawansowanej chorobie nowotworowej bywa niedoceniany. Działania takie nie powinny być ograniczane jedynie do terminalnej fazy schorzenia.

W wyniku naświetlań dochodzi do zmniejszenia guza, jego osłabienia a nawet uwstecznienia rozwoju. Już po zaledwie kilku dniach zauważalne jest znaczące zmniejszenie dolegliwości bólowych, a całkowity efekt uzyskiwany jest po upływie 2-3 tygodni.

W wielu przypadkach radioterapia paliatywna pozwala na całkowite odstawienie leków przeciwbólowych na dłuższy czas, gdyż jej efekt utrzymuje się w sposób wymierny.

Pośród ważnych wskazań dla zastosowania radioterapii paliatywnej wymienia się obecność przerzutów do kości, mózgu czy tkanek miękkich. Wykorzystywana jest również przy kompresji nerwów obwodowych lub rdzenia kręgowego oraz hepatosplenomegalii wynikłej z powstania przerzutów.

Kwalifikacja do naświetlań paliatywnych

W celu zakwalifikowania pacjenta do przeprowadzenia zabiegów radioterapeutycznych zwraca się uwagę na kilka aspektów:

• Podatność nowotworu na działania radiologiczne,
• Umiejscowienie guza nowotworowego lub przerzutu,
• Ogólny stan pacjenta,
• Dokonanie oceny dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta i określenie czy wywołuje je ognisko chorobowe, które zamierzamy poddać napromieniowaniu.