Jak zapobiec nowotworom? Profilaktyka

Nowotwory urosły obecnie do rangi chorób cywilizacyjnych. Większość z nas z pewnością zauważyła, iż dookoła, nawet w najbliższym otoczeniu zaczęły piętrzyć się i nieustannie pojawiać tego rodzaju schorzenia.

Doskonale zdajemy sobie sprawę, iż czynników przyczynowych jest niezwykle wiele, i powszechny jest brak możliwości wyeliminowania całkowicie wszystkich. Jednak nieustannie poszukujemy nie tylko skutecznego leku na raka, ale również sposobów, które pozwolą nam na zapobieżenie zachorowaniu.

Walka z rakiem

Z uwagi na powagę tego rodzaju schorzeń i wysoki poziom zagrożenia, jakie niosą dla życia, pojawiło się wiele ruchów, fundacji i temu podobnych organizacji, które za główny cel stawiają sobie profilaktykę i walkę z ilością notowanych zachorowań.

Istnieje również Europejski Kodeks Walki z Rakiem, który składa się z 12 istotnych punktów:

1. Nie pal. Nie używaj tytoniu w żadnej postaci.

Palenie tytoniu to główna przyczyna rozwoju licznych nowotworów, głównie wymieniane są płuc, gardła, krtani, przełyku czy jamy ustnej. W przypadku raka płuc palenie papierosów stanowi jego najczęstszą przyczynę i jednocześnie najpowszechniejszy czynnik związany z umieralnością z powodu nowotworów na terenie Polski. Tym samym przyczynia się do 30% wszystkich zgonów z powodu raka. Badania wskazują, że największe zagrożenie stanowi samo palenie papierosów, jednak cygara czy fajki mają podobne oddziaływanie. Warto również pamiętać, że nałóg ten prowadzi do znacznego skrócenia życia.

2. Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego. Wspieraj politykę miejsca pracy wolnego od tytoniu.

Co roku w Polsce na skutek biernego palenia umiera około 200 osób, które nigdy nie paliły czynnie papierosów. Dym tytoniowy, który palacz wydycha do powietrza, staje się tzn. dymem środowiskowym i sprawia, że osoby z naszego otoczenia mimowolnie go wdychają. Największe zagrożenie stanowi dla kobiet ciężarnych oraz małych dzieci. Może stanowić przyczynę częstych zakażeń górnych dróg oddechowych, nagłej śmierci łóżeczkowej czy ciężkiej postaci astmy.

3. Utrzymuj prawidłową masę ciała.

Otyłość stanowi drugi po paleniu czynnik powodujący choroby o przewlekłym przebiegu, takie jak cukrzyca, schorzenia w obrębie układu krążenia czy też nowotwory złośliwe, takie jak rak nerki, rak trzustki czy rak jelita grubego. W przypadku kobiet otyłość może mieć znaczenie po menopauzie na rozwój raka piersi. Ciekawostką jest, że otyłość znacznie częściej powoduje rozwój schorzeń nowotworowych u mężczyzn, niżeli u kobiet.

4. Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu. Ogranicz czas spędzany na siedząco.

Regularna aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na utrzymanie prawidłowej masy ciała, pomaga również w zniwelowaniu możliwości wystąpienia wielu chorób o przewlekłym charakterze. Regularny ruch pomaga przeciwdziałać między innymi rakowi okrężnicy, podejrzewa się również, że może zmniejszyć prawdopodobieństwo rozwoju raka stercza, raka piersi czy raka trzonu macicy.

5. Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia:

• Jedz dużo produktów pełnoziarnistych, kasze, rośliny strączkowe, warzywa i owoce.

Regularne spożywanie produktów zbożowych pełnoziarnistych, warzyw i owoców, które są bogate w błonnik, przysłuży się redukcji ryzyka rozwoju nowotworów w obrębie układu pokarmowego. Zaleca się zjadanie warzyw i owoców przy każdym posiłku i zastępowanie nimi przekąsek pomiędzy nimi, w ten sposób mamy 5 zdrowych porcji w ciągu dnia.

• Ogranicz spożycie wysokokalorycznych produktów spożywczych (o wysokiej zawartości cukru lub tłuszczu) i unikaj napojów słodzonych.

Podjadanie tego rodzaju produktów ma ogólne niekorzystne oddziaływanie na zdrowie człowieka. Co ważne powoduje niebezpieczne wahania poziomu glukozy we krwi, co może wywołać cukrzycę i stać się jednym z czynników przyczynowych rozwoju nowotworu.

• Unikaj przetworzonego mięsa; ogranicz spożycie mięsa czerwonego i żywności z dużą ilością soli.

Nadmiar soli w diecie, może podnosić ryzyko rozwoju raka żołądka, zaś spożywanie przetworzonego mięsa jest jednym z czynników rozwoju raka jelita grubego. Zastosowanie się do powyższej zasady może pomóc skutecznie uniknąć zachorowania.

6. Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie. Abstynencja pomaga zapobiegać nowotworom.

Często nie wiemy, że spożywanie nawet niewielkich ilości alkoholu może stanowić czynnik rakotwórczy. Z wypijaniem kolejnych łyków rośnie ryzyko nowotworów górnego odcinka przewodu pokarmowego, piersi, jelita grubego, wątroby czy dróg oddechowych. Mężczyźni nie powinni wypijać więcej niż 20 gram. etanolu w ciągu dnia (odpowiada to 2 kieliszkom wina, 2 szklankom piwa czy 2 małym kieliszkom mocniejszego alkoholu). W przypadku kobiet limit jest o połowę niższy. Alkohol w połączeniu z paleniem tytoniu powoduje wzrost ryzyka zachorowania na choroby nowotworowe 10-100 krotnie.

7. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne (dotyczy to szczególnie dzieci). Chroń się przed słońcem, używaj produktów przeznaczonych do ochrony przeciwsłonecznej. Nie korzystaj z solarium.

Różnorodne nowotwory skóry stanowią w obecnych czasach swego rodzaju plagę. W porze letniej należy bezwzględnie chronić się przed działaniem słońca w godzinach 11-15, kiedy najsilniej grzeje. Chronimy się pod parasolami, osłaniamy ubraniami, nosimy kapelusze i odpowiednie okulary słoneczne z filtrem UV. Odsłonięte partie twarzy i ciała smarujemy kremami najlepiej z wysokim filtrem – nie ma całkowitej pewności, jakoby chroniły przed rozwojem wszystkich znanych nowotworów skóry. Korzystanie z solarium może zwiększać ryzyko zachorowania o 20%, a u młodych osób nawet o 75%.

8. Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy. Postępuj zgodnie z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wiele osób jest narażonych na zachorowanie na nowotwór złośliwy w związku ze zwiększoną ekspozycją na czynniki rakotwórcze w miejscu pracy. Wśród najpowszechniejszych przyczyn nowotworów wywołanych przez środowisko pracy wymienia się: bierne wdychanie dymu tytoniowego, nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne, gazy spalinowe z silników Diesla, pył zawierający wolną krzemionkę, pył drzewny, produkty rozpadu radonu, azbest, benzen, formaldehyd, związki, kadmu, chromu VI, niklu, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Natomiast istnieje również grupa charakterystycznych nowotworów powodowanych przez środowisko pracy: rak pęcherza moczowego, rak płuca, białaczki, rak krtani, nowotwory skóry (poza czerniakiem), nowotwory złośliwe jamy nosowej.

9. Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu. Podejmij działania na rzecz zmniejszenia jego poziomu.

Radon jest naturalnie występującym gazem szlachetnym. Na jego oddziaływanie najsilniej narażeni są górnicy. Badania na nich przeprowadzone wykazały, że stanowi on drugą po paleniu przyczynę raka płuc. Radon może występować w glebie, a niekiedy w materiałach budowlanych czy wodzie.

10. Kobiety powinny pamiętać o tym, że:

• Karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na nowotwory. Jeśli możesz karm swoje dziecko piersią.
• Hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów. Ogranicz jej stosowanie.

11. Zadbaj o to, aby Twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko:

• Wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dotyczy noworodków),
• Wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) – dotyczy dziewcząt.

12. Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania:

• Raka jelita grubego (zalecenie dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet),
• Raka piersi (u kobiet),
• Raka szyjki macicy (u kobiet).

Zadaniem listy jest wzrost świadomości społeczeństwa, poprzez dostarczenie rzetelnej wiedzy dotyczącej możliwości, jakie każdy może samodzielnie wykorzystać dla poprawy swojego zdrowia, jak również dla zmniejszenia ryzyka zachorowania na wiele groźnych nowotworów złośliwych.

Możemy zminimalizować żniwa, jakie zbiera rak.

Źródło: http://www.kodekswalkizrakiem.pl/zapobieganie-rakowi/