Kolonoskopia – profilaktyka raka jelita grubego

Kolonoskopia to badanie endoskopowe, które polega na wprowadzeniu cienkiego, elastycznego przewodu zakończonego miniaturową kamerką przez odbyt do okrężnicy. Umożliwia to dokładną obserwację błony śluzowej jelita grubego oraz wykrycie niepokojących zmian, w tym polipów czy guzów o charakterze nowotworowym. Co jeszcze trzeba wiedzieć o tym badaniu?

Z tekstu dowiesz się:

• jaka jest rola kolonoskopii w profilaktyce raka jelita grubego,
• jak wygląda przygotowanie do kolonsokopii,
• jakie inne badania profilaktyczne można wykonać w kierunku nowotworu jelita grubego.

Statystyki nie pozostawiają złudzeń – rak jelita grubego jest trzecią co do częstości występowania przyczyną zgonów wśród chorób nowotworowych. U mężczyzn odpowiada za 7,7% przypadków śmiertelnych, u kobiet – za 8% zgonów.   U zdecydowanej większości pacjentów rak jelita grubego ewoluuje z gruczolaków i polipów obecnych w okrężnicy. Kolonoskopia pozwala wykryć tego typu zmiany – dlatego to tak ważne badanie profilaktyczne.

Kolonoskopia – na czym polega?

Kolonoskopia jest badaniem endoskopowym, które wykonuje się przy pomocy tzw. kolonoskopu. Urządzenie ma kształt cienkiego, elastycznego przewodu, na którego końcu znajduje się miniaturowa kamerka. Kolonoskop bardzo ostrożnie wprowadza się przez odbyt do okrężnicy, co pozwala na uwidocznienie na monitorze stanu błony śluzowej jelita grubego oraz wykrycie ewentualnych nieprawidłowości.

Kolonoskopia – wskazania

Badanie kolonoskopowe może mieć dwojaki charakter. Wykonuje się je jako element profilaktyki oraz diagnostyki niektórych schorzeń, takich jak:

• rak jelita grubego,
• choroba Leśniowskiego-Crohna,
• wrzodziejące zapalenie jelit,
• ostra lub przewlekła biegunka o nieustalonej przyczynie,
• niedokrwistość o nieustalonej przyczynie.

Wówczas mamy do czynienia z tzw. kolonoskopią diagnostyczną.

Istnieje również kolonoskopia zabiegowa (terapeutyczna), wykonywana w celu:

• usunięcia polipów,
• usuwania ciał obcych,
• hamowania krwawienia z owrzodzeń i guzów,
• poszerzania zwężeń jelita grubego.

Kolonoskop może być bowiem wyposażony w miniaturowe narzędzia, które pozwalają lekarzowi na wykonanie określonych działań.

W przypadku profilaktyki raka jelita grubego usunięcie zdiagnozowanych wcześniej polipów, zgrubień czy guzów umożliwia pobranie tkanki oraz przesłanie jej do  badań histopatologicznych. Pozwala to na jednoznaczne określenie charakteru zmiany i w razie potrzeby – wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Przygotowanie do kolonoskopii

Kolonoskopia jest badaniem, które wymaga pewnych przygotowań ze strony pacjenta. W zależności od zaleceń lekarza przez 24–48 godzin przed badaniem musi on utrzymywać dietę płynną oraz przyjmować doustne środki przeczyszczające. Wszystko to ma na celu opróżnienie i oczyszczenie jelit. U niektórych osób, m.in. z zastawkami serca czy protezami naczyniowymi, dożylnie podaje się antybiotyk.

Kolonoskopia – czy boli?

Nie ma co ukrywać – kolonoskopia nie jest neutralną dla pacjenta procedurą, ale należy podkreślić, że jest to podstawa profilaktyki raka jelita grubego. Dla zminimalizowania dolegliwości bólowych oraz dyskomfortu pacjentom podaje się środki uspokajające oraz przeciwbólowe. Jeśli ktoś jest bardzo wrażliwy na ból, czasami stosuje się nawet znieczulenie ogólne.

Badania genetyczne – rak jelita grubego

W przypadku chorób nowotworowych, które mają podłoże dziedziczne – a do takich należy bez wątpienia rak jelita grubego – w ramach działań profilaktycznych ważne są także badania genetyczne. Powinny je wykonywać w szczególności te osoby, w których rodzinach stwierdzono występowanie nowotworów jelita grubego, czy borykające się z przewlekłymi stanami zapalnymi jelita grubego.

Badania profilaktyczne, w tym badania genetyczne w kierunku raka jelita grubego, znajdują się w ofercie sieci Enel-Med. Umożliwiają wykrycie mutacji w obrębie genów APC, MUTYH i NOD2, których obecność zwiększa ryzyko zachorowania m.in. na nowotwory tego narządu. Materiałem do badań jest w tym przypadku DNA izolowane z komórek krwi obwodowej.

Rak jelita grubego to groźna i podstępna choroba, której objawy bywają mało charakterystyczne, dlatego tak ważna jest profilaktyka. Kolonoskopia oraz badania genetyczne są jej podstawą, która pozwala szybko diagnozować ewentualne zachorowania i dzięki temu zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

Przeczytaj także: Endoskopia – co to jest, jak się przygotować?