Niebezpieczne pieprzyki

Pieprzyki, bo tak najpowszechniej nazywamy niewielkich rozmiarów plamki na naszej skórze, są czymś całkowicie normalnym, co występuje u większej części populacji ludzkiej. Od lat jesteśmy bombardowani, nie bez przyczyny informacjami o wysokim zagrożeniu rozwoju nowotworów skóry na bazie właśnie znamion barwnikowych, na które szczególnie uczulają nas dermatolodzy i inni lekarze.

Mają różny kształt – mogą być płaskie, wystające, okrągłe, owalne, podłużne. Odmienne bywa również zabarwienie – brązowe, czarne lub rudawe. Wszystko to doskonale wiemy, widzimy je na co dzień, ale co powinno nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza?

Czym jest pieprzyk?

Większość pieprzyków to nic innego jak całkowicie niegroźne zmiany o charakterze barwnikowym, które pojawiają się na naszej skórze na różnych etapach życia. Jedni z nas mają ich więcej, inni mniej co najpowszechniej ma związek z predyspozycjami genetycznymi do ich występowania.

Zwykle są to łagodne zmiany – tłuszczaki, włókniaki czy brodawczaki. Specjaliści poza aspektem genetycznym wskazują na silne oddziaływanie czynników środowiskowych na pojawianie się znamion barwnikowych, gdyż ich ilość zwiększa się w przypadku silnej i długotrwałej ekspozycji na promieniowanie słoneczne.

Najważniejsza obserwacja i badania

Wszystkie znamiona barwnikowe na naszym ciele powinny być regularnie obserwowane i badane przez lekarza dermatologa, najlepiej dermatoskopem, czyli urządzeniem optycznym, które pomaga w dokładnej analizie znamienia.

Zaniedbanie obserwacji i regularnych badań może skutkować przegapieniem groźnych objawów, które stanowią początek rozwoju czerniaka. Na terenach Europejskich notuje się 10 zachorowań na czerniaka na 100 tysięcy mieszkańców. Zdecydowana większość występuje u osób o jasnej karnacji, która jakby naturalnie posiada niższy poziom ochrony przed promieniowaniem słonecznym i jest na nie bardziej wrażliwa.

Na co zwrócić uwagę?

Istnieje szereg czynników, które powinniśmy brać pod uwagę, obserwując swoją skórę i znajdujące się na niej znamiona:

• Szybki, gwałtowny wzrost znamienia lub znamion,
• Pojawienie się grudek w obrębie znamienia lub znamion,
• Pojawienie się czerwonej otoczki sugerującej stan zapalny,
• Zmiana kształtu znamion lub znamienia,
• Nieregularny kształt znamienia lub znamion,
• Wyciek krwi, ropy lub osocza ze znamion, lub znamienia,
• Znamię znajdujące się w lokalizacji na ciele gdzie jest nieustannie drażnione, np. gumką majtek lub ramiączkiem stanika, taka ciągła stymulacja może prowadzić do rozwoju nowotworu,
• Ciemna barwa znamienia lub znamion bądź nierównomierne rozmieszenie barwnika w konkretnym znamieniu również powinno zaalarmować,
• Występowanie świądu w obrębie znamienia.

Co z drażliwym znamieniem?

W wielu przypadkach lekarz zaleca regularną kontrolę problematycznych znamion, ich obserwowanie, które umożliwi jednocześnie szybkie działanie, jeśli doszłoby do jakichkolwiek niepokojących zmian. Najpowszechniej dermatolog bada znamię z zastosowaniem dermatoskopii, która daje możliwość zdiagnozowania większości poważnych zmian w obrębie skóry. Możliwe jest również pobranie fragmentu znamienia w celu przeprowadzenia badania histopatologicznego, które określi czy jest się czego obawiać.

Często lekarze sugerują profilaktyczne usunięcie znamion, wraz z zapasem zdrowej tkanki i poddanie ich badaniu histopatologicznemu. Ma to miejsce w szczególności u osób, u których w rodzinie stwierdzane były przypadki czerniaka, co znacząco zwiększa predyspozycje do jego wystąpienia.

Niektórzy pacjenci ze strachu przed rozwojem groźnego nowotworu sami decydują się na usunięcie znamion jedną z dostępnych metod:

• Metoda chirurgiczna – najpowszechniej wykorzystywana, stosowana jest ambulatoryjnie, zaś dzięki znieczuleniu jest właściwie bezbolesna, pacjent odczuwa jedynie zastrzyk znieczulenia na samym początku, jednak bardziej jako rozpieranie niż ból,
• Elektrokoagulacja,
• Laser.